Luchtvaart verbindt Nederland met de wereld; tegelijkertijd is er een levendige (internationale) discussie over de afweging met andere maatschappelijke belangen.

Het luchtvaartteam heeft brede en langdurige ervaring met onderzoek op het gebied van luchtvaart. Enkele onderscheidende kenmerken van luchtvaartonderzoek zijn de door SEO ontwikkelde luchtvaartmodellen zoals NetCost en NetScan. Met NetScan brengen we de connectiviteit van luchtvaart zeer gedetailleerd in kaart en met NetCost zijn we in staat om gedrag van reizigers en luchtvaartmaatschappijen te modelleren om zo de impact van bijvoorbeeld duurzaamheidsbeleid te analyseren. Naast deze modellen beschikt het luchtvaartteam over kennis en expertise over vracht, intermodaliteit, duurzaamheid, innovatie en luchtvaart, verzorgingsgebieden en de impact van luchtvaartbeleid. We voeren onderzoek uit voor luchtvaartmaatschappijen en luchthavens en voor ministeries, aandeelhouders en de Europese Commissie.

SUB-EXPERTISES

Hoe goed is een luchthaven verbonden met de rest van de wereld?

Luchthavens faciliteren bereikbaarheid. Een uitgebreid luchtvaartnetwerk zorgt ervoor dat passagiers en vracht snel en tegen lage kosten de meest exotische bestemmingen kunnen bereiken. Om die reden vestigen internationaal georiënteerde bedrijven zich graag in de buurt van een luchthaven met een groot netwerk van luchtverbindingen. Het economische belang van bereikbaarheid neemt alleen maar toe in een globaliserende wereld. Vanwege dit belang krijgt connectiviteit ook een steeds prominentere rol in beleidsdiscussies.

Met ons unieke NetScan-connectiviteitsmodel bieden we inzicht in de mate waarin luchthavens of regio’s verbonden zijn met de rest van de wereld en welke luchtvaartmaatschappijen verantwoordelijk zijn voor deze verbindingen. Hoe goed is het aangeboden overstapproduct voor transferpassagiers en welke luchthavens bieden de meeste doorverbindingen? Onze connectiviteitsanalyses brengen concurrentieverhoudingen in beeld en leggen tegelijkertijd de sterktes en zwaktes van luchtvaartnetwerken bloot.

SEO voert jaarlijks de Monitor Netwerkkwaliteit en Staatsgaranties uit voor het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Daarin wordt de connectiviteit van Schiphol vergeleken met die van concurrerende (overstap)luchthavens in Europa en daarbuiten. Tevens publiceren we jaarlijks het Airport Industry Connectivity Report. Het rapport monitort de connectiviteit van alle luchthavens die bij ACI EUROPE zijn aangesloten. Daarnaast voeren we op ad-hoc basis gedetailleerde connectiviteitsanalyses uit voor luchthavens en buitenlandse overheden.

Wat zijn de maatschappelijke, economische en klimaateffecten van luchtvaartbeleid?

Door kostenstijgingen en capaciteitsrestricties nemen de reiskosten voor passagiers en bedrijven toe. Tegelijkertijd wordt het vluchtaanbod beperkt, hetgeen een positief effect heeft op de leefomgeving en het klimaat. De verschillende effecten kunnen tegen elkaar worden afgewogen door ze zoveel mogelijk in geld uit te drukken. Hiervoor past SEO de methodiek van de Maatschappelijke Kosten-Batenanalyse (MKBA) toe.

Wij beschikken over unieke modellen om de maatschappelijk-economische effecten van beleids- of bedrijfsbeslissingen te kwantificeren. Gedragsreacties van passagiers en verladers en de maatschappelijke effecten daarvan worden gemodelleerd met onze eigen NetCost- en NetCargo-keuzemodellen. Klimaateffecten van de luchtvaart worden ingeschat middels een emissiemodel.

SEO heeft veel ervaring op het gebied van de socio-economische effecten van uitbreidingen in luchthavencapaciteit. Om inzicht te krijgen in de vluchten die het belangrijkst zijn voor een land, kunnen wij de effecten ook op individueel vluchtniveau inschatten. Daarnaast schatten wij de effecten in van vliegbelastingen, klimaatbelastingen en andere kostenverhogende maatregelen.

Hoe ontwikkelt de vraag naar luchtvaart zich en wanneer doen zich mogelijke capaciteitsproblemen voor?

Voor het nemen van goed getimede beleids- of investeringsbeslissingen is het van belang inzicht te hebben in de toekomstige vraagontwikkeling. Door de vervoersprognose af te zetten tegen de beschikbare capaciteit, krijgt u een beeld van het moment waarop capaciteitsproblemen ontstaan.

Ons prognosemodel houdt niet alleen rekening met economische en demografische ontwikkelingen, maar ook met ontwikkelingen binnen de luchtvaartsector op het gebied van kosten, netwerken en businessmodellen. Het model onderscheidt verschillende luchtvaartmarkten, luchtvaartmaatschappijen en type passagiers. Hiermee krijgt u een gedetailleerd beeld van de ontwikkeling van verschillende typen vervoer op een luchthaven. Aan de prognoses kunnen ook emissies worden gekoppeld.

Het model is succesvol ingezet voor luchthavens ten behoeve van hun langetermijn- masterplanning. Daarnaast levert ons prognosemodel input voor impactstudies, waarbij de effecten zich over langere termijn voordoen.

Hoe duur is een luchthaven ten opzichte van zijn belangrijkste concurrenten?

De aantrekkelijkheid van een luchthaven voor luchtvaartmaatschappijen en passagiers wordt onder andere bepaald door het kostenniveau. SEO heeft een methodiek ontwikkeld waarmee de hoogte van de havengelden en overheidsheffingen van luchthavens met elkaar kunnen worden vergeleken. Hiermee krijgt u inzicht in de kostenniveaus van verschillende luchthavens.

SEO voert jaarlijks de Benchmark Luchthavengelden en Overheidsheffingen uit voor het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. De analyse kan ook deel uitmaken van een bredere studie naar de concurrentiepositie van een luchthaven.

Wat zijn de omvang en economische kracht van het verzorgingsgebied van een luchthaven?

Het succes van een nieuwe luchtverbinding wordt in belangrijke mate bepaald door de vraag vanuit het verzorgingsgebied (“catchment area”). Luchthavens kunnen informatie over hun catchment area gebruiken in de marketing richting luchtvaartmaatschappijen.

De SEO Airport Catchment Area Database (ACAD) biedt inzicht in de omvang en economische kracht van de verzorgingsgebieden van Europese luchthavens. De database bevat voor elke luchthaven een reeks aan variabelen, waaronder bevolkingsomvang, BBP, werkgelegenheid, aantal hotelbedden, opleidingsniveau et cetera. SEO actualiseert deze database continu. De gegevens kunnen middels kaartjes worden gevisualiseerd. We bieden de ACAD aan als dataproduct. Daarnaast doen wij op basis van de data ook analyses naar het marktpotentieel van nieuwe routes en concurrentie tussen luchthavens.